Jakie są rodzaje chorób intymnych?
Nie każda choroba intymna ma to samo źródło ani ten sam przebieg. Różnią się przyczynami, objawami i sposobem leczenia. Część z nich rozwija się wskutek zaburzeń równowagi w pochwie, inne są wynikiem kontaktu z patogenem – bakterią, wirusem albo pasożytem. Zdarzają się też sytuacje, w których trudno jednoznacznie określić, skąd wzięło się zakażenie. A jakie rodzaje infekcji intymnych diagnozuje się najczęściej?
Grzybica pochwy
Grzybica pochwy to jedna z najczęstszych chorób intymnych o podłożu grzybiczym. Wywołują ją zazwyczaj drożdżaki z gatunku Candida, które w naturalnych warunkach występują w organizmie, ale przy sprzyjających warunkach zaczynają się intensywnie namnażać. Do takiej sytuacji może dojść po kuracji antybiotykowej, w czasie obniżonej odporności, przy zaburzeniach pH pochwy albo przy niewłaściwej higienie intymnej.
Objawy pojawiają się zwykle nagle i są trudne do przeoczenia. To przede wszystkim:
- świąd,
- pieczenie,
- zaczerwienienie pochwy oraz sromu,
- charakterystyczna, biała, grudkowata wydzielina z pochwy, przypominająca twarożek.
Dodatkowo może wystąpić ból podczas oddawania moczu i dyskomfort przy współżyciu. W niektórych przypadkach stan zapalny ma tendencję do nawracania, co wymaga dokładniejszej diagnostyki i długotrwałego wsparcia mikroflory.
Rzęsistkowica
Rzęsistkowica to choroba intymna wywoływana przez pasożyta – rzęsistka pochwowego (Trichomonas vaginalis). Zakażenie najczęściej przenosi się drogą płciową, choć zdarzają się też przypadki transmisji pośredniej, np. przez wspólne ręczniki czy bieliznę. To jedna z częstszych przyczyn zakażenia pochwy i cewki moczowej.
Objawy bywają dość charakterystyczne. Występują żółtozielone, pieniste upławy, często o nieprzyjemnym, ostrym zapachu. Towarzyszy im pieczenie, świąd pochwy, uczucie podrażnienia i ból podczas oddawania moczu. W niektórych przypadkach pojawia się również ból podbrzusza. Rzęsistkowica może prowadzić do zapalenia pochwy i sromu, a przy braku reakcji – do dalszego rozwoju infekcji w obrębie dróg moczowych.
U mężczyzn zakażenie często przebiega bezobjawowo, co sprzyja nieświadomemu przenoszeniu pasożyta na partnerkę.
Opryszczka narządów płciowych
Za opryszczkę narządów płciowych odpowiada wirus HSV – zazwyczaj typ 2, choć czasem także HSV-1, znany z opryszczki wargowej. Zakażenie przenosi się głównie przez kontakt seksualny, również wtedy, gdy nie ma widocznych zmian skórnych.
Pierwsze objawy zwykle pojawiają się po kilku dniach od zakażenia i są dość intensywne. Na skórze i błonach śluzowych narządów płciowych rozwijają się drobne pęcherzyki wypełnione płynem. Pękają one po krótkim czasie, tworząc bolesne nadżerki i strupki. Pojawia się pieczenie, swędzenie, a czasem także ból przy oddawaniu moczu. Może dojść do powiększenia węzłów chłonnych i uczucia ogólnego rozbicia.
Charakterystyczne dla tej choroby intymnej są nawroty. Wirus pozostaje w organizmie w stanie uśpienia i może się reaktywować w momentach osłabienia odporności, stresu lub zmian hormonalnych. Przebieg kolejnych epizodów jest zazwyczaj łagodniejszy niż pierwsze zakażenie.
Waginoza bakteryjna
Waginoza bakteryjna nie jest typową infekcją wywołaną jednym patogenem. To zaburzenie naturalnej równowagi flory bakteryjnej pochwy. Kiedy spada ilość pałeczek kwasu mlekowego, zaczyna się namnażanie się bakterii beztlenowych, które prowadzi do rozwoju stanu zapalnego.
Najczęściej pojawia się wodnista, szarobiała wydzielina z pochwy o charakterystycznym, rybim zapachu, który może się nasilać po stosunku. Objawy nie zawsze są nasilone – u części osób waginoza przebiega bez świądu, pieczenia czy bólu. Właśnie dlatego łatwo ją zbagatelizować.
Na rozwój tego rodzaju choroby intymnej wpływa wiele czynników. Do najczęstszych należą: częsta zmiana partnerów seksualnych, niewłaściwa higiena intymna, nadmierne irygacje, obniżona odporność i zaburzenia pH pochwy.
Chlamydioza
Chlamydioza to zakażenie wywołane przez bakterię Chlamydia trachomatis. To jedna z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową, która długo może nie dawać żadnych objawów. Z tego powodu często wykrywana jest dopiero wtedy, gdy dojdzie do powikłań albo zakażeniu ulegnie partner.
Jeśli objawy się pojawiają, mogą obejmować pieczenie przy oddawaniu moczu, bóle w podbrzuszu, a także wodnistą wydzielinę z pochwy, której towarzyszy stan zapalny szyjki macicy. U mężczyzn choroba najczęściej prowadzi do zakażenia cewki moczowej, które objawia się pieczeniem, częstym oddawaniem moczu i wydzieliną z ujścia cewki.
Zakażenie może przenosić się również podczas seksu oralnego lub analnego, a jego obecność zwiększa ryzyko innych infekcji, w tym HIV. Nieleczona chlamydioza bywa przyczyną zapalenia jajowodów, a w konsekwencji – trudności z zajściem w ciążę.
Rzeżączka
Rzeżączka to bakteryjna choroba przenoszona drogą płciową. Wywołuje ją Neisseria gonorrhoeae, czyli dwoinka rzeżączki. Zakażenie może dotyczyć zarówno narządów płciowych, jak i gardła, odbytu czy spojówek.
- U kobiet objawy bywają łagodne albo wcale się nie pojawiają. Często jedynym sygnałem jest ropna wydzielina z pochwy lub delikatne pieczenie przy oddawaniu moczu. W niektórych przypadkach występuje ból w dolnej części brzucha.
- U mężczyzn rzeżączka daje wyraźniejsze objawy – pojawia się ropny wyciek z cewki moczowej, pieczenie, częstomocz i uczucie parcia na pęcherz.
Zakażenie może szybko się rozprzestrzeniać i prowadzić do powikłań, jeśli nie zostanie w porę rozpoznane.
HPV
Wirus HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, obejmuje ponad 100 typów, z których część przenosi się drogą płciową i może powodować choroby intymne. Zakażenie często przebiega bezobjawowo, co utrudnia jego wykrycie i zwiększa ryzyko nieświadomego przenoszenia na partnera.
Niektóre typy HPV wywołują kłykciny kończyste – miękkie, kalafiorowate brodawki pojawiające się na skórze narządów płciowych, w okolicach odbytu, a czasem także w gardle. Inne, tzw. wysokoonkogenne typy, mogą prowadzić do zmian w nabłonku szyjki macicy i w dłuższej perspektywie – do rozwoju raka.
