Dlaczego włosy wypadają? 8 najczęstszych przyczyn
Nadmierne wypadanie włosów to problem, który dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn – często z różnych powodów i z różnym nasileniem. Czasem to efekt stresu lub diety, innym razem sygnał poważniejszych zaburzeń. Jeśli zauważasz, że twoja fryzura staje się coraz rzadsza, warto działać. Poznaj przyczyny i objawy wypadania włosów oraz sposoby, które mogą pomóc je ograniczyć – zanim problem się pogłębi.
Spis treści
O czym świadczy nadmierne wypadanie włosów?
Wypadanie do 100 włosów dziennie mieści się w normie – to efekt naturalnego cyklu życia włosa, w którym większość włosów znajduje się w fazie wzrostu, a część przechodzi w fazę spoczynku i wypada. Problem pojawia się wtedy, gdy ilość wypadających włosów rośnie, a nowe nie pojawiają się na czas.
Może to oznaczać zaburzenia hormonalne, niedobory lub silny stres. Warto zwrócić uwagę na takie objawy jak przerzedzenie fryzury, prześwity skóry głowy czy włosy pozostające na szczotce lub poduszce. Wypadanie włosów jest problemem, który warto obserwować – im szybciej rozpoznasz jego przyczynę, tym większa szansa na zatrzymanie tego procesu i odrost nowych włosów.
Jakie są przyczyny wypadania włosów?
Przyczyny nadmiernego wypadania włosów mogą być różnorodne. Często nie jest to jeden czynnik, ale ich kombinacja – dlatego skuteczna reakcja wymaga dokładnego rozpoznania.
Czynniki genetyczne
Łysienie androgenowe to jedna z najczęstszych przyczyn utraty włosów u dorosłych. Występuje na skutek nadwrażliwości mieszków włosowych na DHT – hormon wpływający na ich osłabienie i stopniowe zanikanie. Leczenie łysienia androgenowego obejmuje zarówno środki farmakologiczne, jak i odpowiednią pielęgnację.
Zaburzenia hormonalne
Zaburzenia równowagi hormonalnej mogą powodować wypadanie włosów – często nagłe i rozlane. Hormony wpływają na cykl wzrostu włosa, dlatego nawet niewielkie odchylenia mogą zakłócić jego przebieg.
Do najczęstszych przyczyn należą:
- Choroby tarczycy, takie jak niedoczynność i nadczynność, zaburzają metabolizm komórek, w tym mieszków włosowych.
- Spadek poziomu estrogenu i progesteronu (np. po porodzie lub w okresie menopauzy) to jedna z najczęstszych przyczyn wypadania włosów u kobiet.
- Androgeny (np. DHT) – nadmiar tych hormonów może nasilać łysienie typu androgenowego zarówno u mężczyzn, jak i kobiet.
- Zespół policystycznych jajników (PCOS) – wysoki poziom androgenów często prowadzi do przerzedzenia włosów u kobiet na tle hormonalnym.
Choroby autoimmunologiczne
W chorobach autoimmunologicznych układ odpornościowy atakuje własne komórki – także te, które odpowiadają za wzrost włosów. Jednym z częstszych skutków jest łysienie plackowate (alopecia areata), które objawia się nagłą utratą włosów w wyraźnie ograniczonych obszarach.
Wypadanie włosów może też towarzyszyć innym chorobom z autoagresji, m.in.: toczniowi rumieniowatemu układowemu, łuszczycy, celiakii, chorobie Hashimoto – autoimmunologicznej postaci niedoczynności tarczycy. Towarzyszący stan zapalny może wywoływać wypadanie włosów w formie rozlanego przerzedzenia lub ogniskowej utraty w wybranych miejscach.
Choroby skóry głowy
Stan owłosionej skóry głowy ma bezpośredni wpływ na kondycję włosów. Gdy pojawia się stan zapalny, infekcja lub podrażnienie, mieszki włosowe mogą ulec osłabieniu.
Do najczęstszych chorób należą:
- Grzybica skóry głowy – powoduje miejscowe łysienie, świąd i łuszczenie.
- Łojotokowe zapalenie skóry – objawia się zaczerwienieniem, łuszczeniem i świądem, często związanym z nadmiarem sebum.
- Łuszczyca skóry głowy – powoduje pogrubienie naskórka i jego intensywne złuszczanie.
- Egzema (AZS) – wywołuje suchość, swędzenie i podrażnienie.
W takich przypadkach to nie same włosy są źródłem problemu, lecz otoczenie mieszka. Dopiero poprawa stanu skóry umożliwia ich regenerację.
Niedobory witamin i minerałów
Braki składników odżywczych to jedna z najczęstszych przyczyn wypadania włosów, zwłaszcza u kobiet. Przy niedoborach organizm ogranicza wzrost włosów, koncentrując się na ważniejszych funkcjach.
Najczęstsze niedobory, które mogą powodować wypadanie włosów:
- Żelazo – jego niski poziom (a zwłaszcza ferrytyny) zaburza cykl wzrostu włosa.
- Cynk – odpowiada za regenerację komórek i równowagę hormonalną.
- Biotyna (witamina B7) – wpływa na produkcję keratyny i strukturę włosa.
- Witamina D – wspiera mieszki włosowe i działa przeciwzapalnie.
- Krzem – wzmacnia strukturę włosów, skóry i paznokci.
- Białko – niezbędne do budowy nowych włosów.
Wypadanie włosów często towarzyszy dietom eliminacyjnym, niedożywieniu, zaburzeniom wchłaniania oraz okresowi rekonwalescencji po chorobie. Dobrze dobrana suplementacja i zmiana nawyków żywieniowych mogą znacznie przyspieszyć odrost nowych włosów.
Stres i czynniki psychologiczne
Silny stres może powodować łysienie telogenowe – wiele włosów naraz przechodzi wtedy w fazę spoczynku, co skutkuje ich wzmożoną utratą. Dotyczy to zarówno sytuacji nagłych, jak i przewlekłego napięcia, które wpływa na hormony i regenerację organizmu. Zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy lęk, także mogą osłabiać włosy. W niektórych przypadkach pojawia się trichotillomania – kompulsywne wyrywanie włosów. Poprawa kondycji psychicznej często sprzyja zahamowaniu tego procesu.
Niektóre leki i terapie
Niektóre leki mogą powodować wypadanie włosów jako efekt uboczny – zwykle po kilku tygodniach stosowania. Dotyczy to głównie terapii silnie ingerujących w organizm, takich jak:
- chemioterapia,
- leki hormonalne (np. antykoncepcyjne, tarczycowe),
- leki przeciwdepresyjne.
W większości przypadków włosy odrastają po zakończeniu terapii lub zmianie leku. Czasem pomocna okazuje się także regeneracja mieszków włosowych poprzez odpowiednią dietę i suplementację.
Niewłaściwa pielęgnacja
Niektóre codzienne nawyki pielęgnacyjne mogą uszkadzać włosy i prowadzić do ich nadmiernego wypadania. Dotyczy to m.in. mocnego szczotkowania, ciasnych fryzur i zabiegów chemicznych, które sprzyjają łysieniu trakcyjnemu. Częste rozjaśnianie, prostowanie czy używanie suszarki bez ochrony termicznej osłabia strukturę włosa. Agresywne szampony mogą dodatkowo podrażniać skórę głowy i mieszki włosowe. Z czasem takie działania powodują przerzedzenie fryzury. Dlatego warto postawić na łagodną pielęgnację włosów, która wspiera ich regenerację i pomaga w zatrzymaniu procesu wypadania włosów.
Jakie są objawy wypadania włosów?
Wypadanie włosów często rozwija się powoli i nie zawsze łatwo zauważyć moment, w którym zaczyna się problem. Dlatego warto obserwować pierwsze sygnały, takie jak mniejsza objętość fryzury, coraz więcej włosów na szczotce czy widoczna skóra głowy.
Utrata włosów może mieć charakter miejscowy lub rozlany, a objawy różnią się w zależności od wieku, płci i przyczyny. Czasem pojawia się łysienie w okolicy czoła lub zakoli, innym razem przerzedzenie przy przedziałku lub na czubku głowy.
Rodzaje wypadania włosów
Rodzaj wypadania włosów zależy od przyczyny i może rozwijać się stopniowo lub nagle. Rozpoznanie typu łysienia pomaga dobrać skuteczne metody leczenia wypadania włosów.
Najczęstsze rodzaje wypadania włosów:
- Łysienie androgenowe – dziedziczne, dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet.
- Łysienie telogenowe – przejściowe, wywołane stresem, chorobą lub zmianami hormonalnymi.
- Łysienie plackowate – autoimmunologiczne, objawia się ogniskową utratą włosów.
- Łysienie trakcyjne – związane z napięciem mechanicznym, np. ciasnymi fryzurami.
- Wypadanie anagenowe – nagłe, zwykle po chemioterapii lub zatruciu.
Każdy z tych typów wymaga indywidualnego podejścia i wsparcia odbudowy mieszków włosowych.
Wypadanie włosów w ciąży
Wypadanie włosów po ciąży to naturalna reakcja organizmu na spadek poziomu estrogenów. W trakcie ciąży faza wzrostu włosa się wydłuża, a fryzura staje się gęstsza. Po porodzie wiele włosów przechodzi naraz w fazę spoczynku, co prowadzi do ich wzmożonej utraty – zwłaszcza w okolicy skroni i przy przedziałku. Najczęściej jest to łysienie telogenowe, które zaczyna się między 2. a 4. miesiącem po porodzie i ustępuje samoistnie. W tym czasie pomocne są delikatna pielęgnacja, dobra dieta i odpoczynek.
Typowe objawy wypadania włosów u kobiet
Wypadanie włosów u kobiet często przybiera mniej oczywistą formę niż u mężczyzn. Zamiast zakoli czy łysiejącej korony głowy, pojawia się stopniowe przerzedzenie na całej powierzchni skóry głowy.
Do najczęstszych objawów należą:
- widoczne prześwity przy przedziałku,
- zmniejszona objętość fryzury, zwłaszcza przy czesaniu,
- więcej włosów na szczotce, w odpływie lub na poduszce,
- uczucie „rzadszych” włosów bez wyraźnych ognisk łysienia,
- wydłużony czas potrzebny na zapuszczenie włosów.
Włosów u kobiet zazwyczaj nie ubywa miejscowo, ale równomiernie – co utrudnia wczesne zauważenie problemu. Dodatkowo wpływ mają zmiany hormonalne – np. związane z cyklem miesiączkowym, ciążą, antykoncepcją lub menopauzą.
Typowe objawy wypadania włosów u mężczyzn
U mężczyzn wypadanie włosów najczęściej przybiera formę łysienia androgenowego. Ten typ łysienia ma charakter postępujący i zwykle rozwija się według dobrze rozpoznawalnego schematu.
Najczęstsze objawy to:
- cofająca się linia włosów nad czołem i na skroniach (zakola),
- przerzedzenie na czubku głowy, które z czasem się poszerza,
- widoczne zmniejszenie gęstości włosów przy myciu i czesaniu,
- wydłużający się czas odrostu włosów po strzyżeniu,
- pojawienie się połyskującej skóry głowy – szczególnie w miejscach, gdzie włosy już nie rosną.
Wypadanie włosów u mężczyzn może rozpocząć się już po 20. roku życia, a tempo jego postępu jest bardzo indywidualne. Duży wpływ ma predyspozycja genetyczna oraz aktywność hormonów androgenowych, zwłaszcza DHT.
Jak diagnozować nadmierne wypadanie włosów i kiedy udać się do lekarza?
Nadmierne wypadanie włosów nie zawsze oznacza chorobę, ale może być sygnałem zaburzeń, które wymagają diagnozy. Warto zwrócić uwagę na objawy, które stanowią powód do niepokoju – jak nagłe przerzedzenie włosów, prześwity na skórze głowy, łuszczenie, swędzenie, pieczenie czy utrata włosów połączona z innymi dolegliwościami, np. zmęczeniem, wahaniami masy ciała lub zaburzeniami cyklu.
Lekarz lub trycholog może zlecić podstawowe badania, takie jak morfologia, ferrytyna, poziom witaminy D i B12, TSH, hormony tarczycy, androgeny, a u kobiet także FSH, LH i prolaktynę. W niektórych przypadkach przydatna jest też trichoskopia, czyli badanie mieszków włosowych. Jeśli wypadanie się nasila, nie warto zwlekać z konsultacją.
Jak powstrzymać wypadanie włosów?
Walkę z nadmierną utratą włosów warto zacząć od zmiany codziennych nawyków – diety, pielęgnacji i redukcji stresu.
- Zadbaj o dietę – bogatą w żelazo, cynk, biotynę, białko i witaminę D. Nawet niewielkie niedobory mogą wpływać na cykl wzrostu włosa.
- Unikaj stresu, jeśli to możliwe – techniki relaksacyjne, ruch i sen mogą pomóc zmniejszyć napięcie, które często nasila wypadanie włosów.
- Wybieraj delikatną pielęgnację – bez agresywnych zabiegów, z użyciem łagodnych szamponów i odżywek wzmacniających mieszki włosowe.
- Masuj skórę głowy – to poprawia mikrokrążenie i wspomaga odżywienie cebulek.
- Unikaj ciasnych fryzur i gorących narzędzi do stylizacji – wysoka temperatura i mechaniczne napięcie mogą prowadzić do łysienia trakcyjnego.
W przypadku intensywnego wypadania warto skonsultować się ze specjalistą, który dobierze odpowiednią terapię – czasem konieczna jest suplementacja lub leczenie farmakologiczne.
Witaminy i suplementy na wypadanie włosów
Dobrze dobrana suplementacja może wspierać regenerację włosów i przyspieszyć ich odrastanie – zwłaszcza wtedy, gdy utrata włosów wynika z niedoborów. Warto wiedzieć, które składniki mają realny wpływ na kondycję cebulek i mieszka włosowego.
Najczęściej stosowane witaminy i minerały na wypadanie włosów to:
- Biotyna (witamina B7) – wspiera produkcję keratyny i wpływa na strukturę włosa.
- Cynk – pomaga regulować pracę gruczołów łojowych i chroni przed stanami zapalnymi skóry głowy.
- Witamina D – uczestniczy w cyklu wzrostu włosów, a jej niedobór często towarzyszy łysieniu.
- Żelazo i ferrytyna – niedobory tych składników mogą prowadzić do osłabienia włosów, zwłaszcza u kobiet.
- Krzem – wzmacnia włosy od wewnątrz i wspiera ich elastyczność.
- Witamina B12 – wspiera ukrwienie skóry głowy i dotlenienie cebulek.
Warto zadbać o suplementy zawierające dobrze przyswajalne formy składników, a także naturalne ekstrakty, np. ze skrzypu, pokrzywy czy bambusa. Takie formuły wspierają zdrowie włosów i skóry głowy, a także paznokci, zwłaszcza jeśli zawierają też witaminy z grupy B oraz aminokwasy siarkowe – metioninę i cysteinę – będące budulcem keratyny.
Domowe sposoby na wypadanie włosów – czy są skuteczne?
Domowe sposoby mogą łagodnie wspierać kondycję włosów, ale nie zastąpią leczenia przyczynowego. Wśród najczęściej stosowanych metod warto wymienić olejowanie skóry głowy, np. olejem rycynowym, z czarnuszki lub rozmarynowym, a także wcierki z pokrzywy, skrzypu czy kozieradki. Ziołowe płukanki z rumianku lub mięty mogą łagodzić podrażnienia, a masaż skóry głowy poprawia ukrwienie i wspiera cebulki. Skuteczność zależy od regularności i indywidualnej reakcji organizmu.
Badania nad wypadaniem włosów
Piękne, gęste włosy to marzenie wielu osób. Gdy zaczynają nadmiernie wypadać, przyczyn często szuka się w kosmetykach, stresie czy hormonach. Tymczasem istotnym czynnikiem może być poziom żelaza w organizmie.
Żelazo to pierwiastek niezbędny do życia. Odpowiada za transport tlenu, wspiera produkcję energii i chroni przed stresem oksydacyjnym. Komórki mieszków włosowych mają duże zapotrzebowanie na tlen i składniki odżywcze, dlatego są szczególnie wrażliwe na niedobór żelaza.
Braki tego pierwiastka mogą prowadzić do osłabienia struktury włosa, zahamowania wzrostu, a nawet łysienia telogenowego. Problem ten często występuje u kobiet z niskim poziomem ferrytyny – magazynowanej formy żelaza.
Żelazo uczestniczy również w tworzeniu reaktywnych form tlenu (ROS), które w nadmiarze mogą uszkadzać komórki. Zaburzenie równowagi między ROS a mechanizmami ochronnymi może prowadzić do ferroptozy – formy śmierci komórki zależnej od obecności żelaza.
Podobne procesy mogą dotyczyć skóry głowy. Nadmiar żelaza, choć rzadszy, także bywa szkodliwy, zwłaszcza przy nasilonym stresie oksydacyjnym. Kluczowa jest równowaga.
Suplementacja żelaza ma sens tylko w przypadku potwierdzonego niedoboru. Objawy to m.in. zmęczenie, bladość skóry, łamliwość paznokci i nadmierne wypadanie włosów. Przed sięgnięciem po preparaty warto zbadać poziom ferrytyny i żelaza we krwi. Odpowiednio dobrana suplementacja, pod kontrolą lekarza, może poprawić kondycję włosów – choć efekty wymagają czasu [1,2,3].
Wypadanie włosów | Podsumowanie
Wypadanie włosów jest stopniowe i często trudne do zauważenia na początku, a jego przyczyny bywają różnorodne – od stresu po zaburzenia hormonalne. Problem ten może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn i niekiedy ma charakter przejściowy. Warto obserwować ilości włosów wypadających każdego dnia i reagować, gdy pojawi się osłabienie włosów, przerzedzenie fryzury lub inne objawy. Czynniki takie jak przyjmowane leki, choroby zakaźne, choroby skóry głowy czy niedobory mogą przyczyniać się do wypadania włosów, a nawet hamować wzrost włosów.
FAQ
Jakie nowotwory powodują wypadanie włosów?
Niektóre nowotwory mogą pośrednio powodować wypadanie włosów, ale najczęściej utrata włosów związana jest z leczeniem onkologicznym, szczególnie chemioterapią. Nowotwory układu krwiotwórczego, takie jak białaczki i chłoniaki, oraz nowotwory wymagające intensywnego leczenia cytostatykami, najczęściej wiążą się z tym objawem. Wypadanie włosów nie wynika więc bezpośrednio z obecności guza, ale z działania leków, które hamują podział komórek – również w mieszkach włosowych.
Jakie badania krwi na wypadanie włosów?
W przypadku nadmiernego wypadania włosów warto wykonać badania krwi, które pomogą znaleźć przyczynę problemu. Podstawowe z nich to: morfologia, ferrytyna i żelazo, witamina D, witamina B12, TSH i hormony tarczycy. U kobiet, przydatne mogą być też badania hormonów płciowych, takich jak FSH, LH, prolaktyna czy androgeny.
Co pić na wypadanie włosów?
Na wypadanie włosów warto pić napary z ziół wspierających zdrowie skóry głowy i cebulki włosów – szczególnie z pokrzywy, skrzypu polnego i rumianku. Dobrze działa też krzemionka w płynie oraz woda z cytryną wspomagająca wchłanianie żelaza. Regularne nawodnienie i napoje bogate w krzem, cynk oraz witaminy z grupy B mogą wspierać zdrowie włosów od wewnątrz.
Zobacz także
Skuteczne sposoby pielęgnacji przetłuszczających się włosów
Jakie witaminy dla kobiet wybrać, by poczuć się lepiej? Oto sprawdzone wskazówki!
Bibliografia
- Yuan, C., Ma, T., Liu, M., Zeng, X., Tang, G., Xing, Y., & Zhang, T. (2024). Ferroptosis, oxidative stress and hearing loss: Mechanistic insights and therapeutic opportunities. Heliyon, 10(20), e38553.
- Gao, X., Mao, H., Zhao, L., Li, X., Liao, Y., Li, W., Li, H., & Chen, Y. (2024). Nuciferine Protects Cochlear Hair Cells from Ferroptosis through Inhibiting NCOA4-Mediated Ferritinophagy. Antioxidants (Basel, Switzerland), 13(6), 714.
- Teh, M. R., Armitage, A. E., & Drakesmith, H. (2024). Why cells need iron: a compendium of iron utilisation. Trends in endocrinology and metabolism: TEM, 35(12), 1026–1049.
Autor:
Edyta Gołaś
Magister kosmetologii
Jej pasją jest rozkładanie problemów skórnych na czynniki pierwsze tak, aby odnaleźć ich prawdziwą przyczynę. W swojej pracy kieruje się nurtem holistycznym, dzięki czemu potrafi pomóc skutecznie zadbać o zdrowie nawet najbardziej wymagającej skóry.
Dodaj komentarz