Anemia – czym jest, przyczyny, objawy i leczenie niedokrwistości

Różnorodność anemii – przyczyny i skuteczne leczenie

Anemia to złożony stan, który może przybierać różne formy, w tym m.in.:

• Anemia aplastyczna – może być wynikiem uszkodzenia szpiku kostnego, co prowadzi do ograniczonej produkcji krwinek.
• Anemia sierpowata – dziedziczna choroba genetyczna, w której krwinki czerwone przyjmują nieprawidłowy, sierpowaty kształt.
• Niedokrwistość hemolityczna – charakteryzuje się przyspieszonym rozpadem czerwonych krwinek.

Każdy rodzaj anemii ma swoje unikalne przyczyny i objawy, co wymaga indywidualnego podejścia do leczenia niedokrwistości. Skuteczne leczenie anemii zależy od dokładnego rozpoznania i zrozumienia jej przyczyn. Pozwala to na wdrożenie odpowiednich terapii, takich jak suplementacja witaminą B12 i kwasem foliowym, a także leczenie przyczynowe w przypadku chorób przewlekłych.

Ważnym aspektem w diagnostyce anemii jest ocena poziomu hemoglobiny oraz liczby erytrocytów w badaniach krwi. Spadek hemoglobiny może wskazywać na różne formy niedokrwistości, w tym niedokrwistość z niedoboru żelaza czy anemię złośliwą. W niektórych przypadkach, takich jak anemia w ciąży, regularne monitorowanie tych parametrów jest kluczowe dla zdrowia matki i dziecka.

Objawy anemii mogą obejmować:

• zmęczenie,
• bladość skóry,
• żółtaczkę (w przypadku niedokrwistości hemolitycznej).

Zrozumienie, że anemia jest poważnym stanem zdrowotnym, który wymaga fachowej opieki medycznej, jest niezbędne dla skutecznego leczenia i poprawy jakości życia pacjentów.

Badania nad anemią

Badania nad anemią jednoznacznie wskazują, że dieta odgrywa ważną rolę w profilaktyce i leczeniu niedokrwistości. Nawet jeśli niedokrwistość zostanie wyleczona, powrót do niewłaściwych nawyków żywieniowych może ponownie doprowadzić do niedoborów. Dieta powinna dostarczać odpowiedniej ilości żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego, aby wspierać produkcję czerwonych krwinek. Nie wystarczy jednak spożywanie produktów bogatych w te składniki, ważny jest również sposób komponowania posiłków. Produkty bogate w witaminę C wspierają wchłanianie żelaza z produktów roślinnych, dlatego warto je łączyć w jednym posiłku. Również spożywanie mięsa i ryb razem z produktami roślinnymi poprawia biodostępność żelaza w diecie. Poznaj więc nieco więcej faktów na ten temat, które można znaleźć w badaniach naukowych:

1. Osoby na diecie wegańskiej są bardziej narażone na niedobory żelaza, ponieważ roślinne źródła tego pierwiastka wchłaniają się słabiej, a substancje antyodżywcze dodatkowo ograniczają jego biodostępność. Szczególne znaczenie mają kwas fitynowy z pełnych ziaren i nasion, polifenole z kawy i herbaty oraz szczawiany ze szpinaku i botwiny. Przyswajanie żelaza można poprawić poprzez moczenie i fermentowanie roślin strączkowych, płukanie kasz przed gotowaniem a także unikanie kawy i herbaty do posiłków.
2. Kawa, herbata i kakao mogą ograniczać wchłanianie żelaza z pożywienia, zwłaszcza gdy są spożywane razem z posiłkami. Zawarte w nich polifenole, m.in. taniny i kwas chlorogenowy, wiążą żelazo w przewodzie pokarmowym, przez co staje się ono mniej dostępne, szczególnie w przypadku żelaza niehemowego z produktów roślinnych. Regularne picie tych napojów do posiłków zwiększa ryzyko niedoboru żelaza, zwłaszcza u osób na diecie roślinnej lub z większym zapotrzebowaniem na ten pierwiastek. Aby ograniczyć ten efekt, zaleca się picie kawy czy herbaty co najmniej godzinę po jedzeniu.
3. Przy mutacji genu MTHFR zaleca się suplementację aktywną formą witaminy B9 – 5-metylotetrahydrofolianem (5-MTHF). Mutacja obniża aktywność enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie kwasu foliowego z diety w formę wykorzystywaną przez organizm, dlatego nawet przy odpowiednim spożyciu może on nie być w pełni wykorzystany. Stosowanie 5-MTHF pozwala ominąć ten etap, wspierając metylację i produkcję czerwonych krwinek, co zapobiega anemii. Warto też uwzględniać w diecie naturalne źródła folianów, m.in. zielone warzywa liściaste, brokuły, brukselkę i rośliny strączkowe.