Laktoferyna – na co warto ją stosować? Właściwości, działanie, zastosowanie

Laktoferyna to białko naturalnie występujące w organizmie, głównie w mleku, ślinie, łzach i innych płynach ustrojowych. Od lat budzi zainteresowanie naukowców ze względu na swoje unikalne właściwości biologiczne – wspiera odporność, działa przeciwzapalnie i chroni zdrowie jelit. W ostatnich latach popularność laktoferyny znacząco wzrosła, zwłaszcza w kontekście poszukiwania naturalnych sposobów wzmacniania organizmu oraz wspomagania leczenia stanów zapalnych i infekcji. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest laktoferyna, jakie ma właściwości i dlaczego uznawana jest za naturalne wsparcie dla organizmu.

Czym jest laktoferyna?

Laktoferyna to naturalne białko wiążące żelazo, które pełni ważną rolę w ochronie organizmu przed patogenami. Największe jej stężenie występuje w mleku ssaków – zarówno kobiecym, jak i krowim – gdzie wspiera rozwój odporności u noworodków. Laktoferyna jest obecna także w innych płynach ustrojowych człowieka, takich jak ślina, łzy, śluz czy wydzieliny błon śluzowych. Dodatkowo, znajduje się w neutrofilach, czyli komórkach układu odpornościowego odpowiedzialnych za walkę z infekcjami.

Właściwości laktoferyny

Laktoferyna wyróżnia się szerokim zakresem właściwości biologicznych, które czynią ją wartościowym wsparciem dla zdrowia. Oto kilka najważniejszych:

• Zwiększa przyswajalność żelaza, co odgrywa kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu anemii, zwłaszcza w okresach zwiększonego zapotrzebowania na ten pierwiastek (np. w ciąży, podczas wzrostu, rekonwalescencji).
  
• Wykazuje działanie przeciwdrobnoustrojowe – poprzez wiązanie żelaza ogranicza dostępność tego pierwiastka dla bakterii, wirusów i grzybów, hamując ich rozwój i wspierając organizm w walce z infekcjami.
  
• Wzmacnia odporność, stymulując aktywność układu immunologicznego, co zwiększa skuteczność naturalnych mechanizmów obronnych organizmu.
  
• Działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym oraz redukując stany zapalne, co ma znaczenie w profilaktyce chorób przewlekłych.
  

Dzięki tym właściwościom laktoferyna znajduje zastosowanie w profilaktyce i leczeniu wielu dolegliwości, a także w codziennym dbaniu o zdrowie.

Na co szczególnie warto stosować laktoferynę?

Laktoferyna znajduje zastosowanie w wielu obszarach wspierania zdrowia, dzięki swoim wielokierunkowym właściwościom. Może być szczególnie pomocna:

• Podczas infekcji bakteryjnych i wirusowych – wspiera naturalne mechanizmy obronne organizmu w przypadku przeziębień, grypy czy infekcji jelitowych.
  
• Przy obniżonej odporności – pomaga wzmocnić układ immunologiczny zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.
  
• W profilaktyce i leczeniu anemii – zwiększa przyswajalność żelaza, co jest istotne w przypadku jego niedoborów, szczególnie u kobiet w ciąży, dzieci oraz osób starszych.
  
• W pielęgnacji skóry – stosowana zewnętrznie łagodzi stany zapalne i wspiera walkę z trądzikiem.
  
• Dla zdrowia jelit – działa prebiotycznie, wspierając równowagę mikroflory jelitowej.
  
• U kobiet w ciąży i karmiących – dzięki właściwościom immunomodulującym może wspierać odporność mamy i prawidłowy rozwój dziecka.
  

Jak stosować laktoferynę?

Laktoferyna jest dostępna w różnych formach: jako suplementy diety w kapsułkach lub proszku, składnik produktów dla niemowląt (np. mleka modyfikowanego) oraz jako dodatek do preparatów kosmetycznych, zwłaszcza tych przeznaczonych do pielęgnacji skóry wrażliwej i problematycznej.

Dawkowanie laktoferyny zależy od celu suplementacji oraz wieku osoby stosującej. Ogólnie zaleca się dawki od 100 do 300 mg dziennie dla dorosłych. W określonych przypadkach terapeutycznych mogą być jednak stosowane większe ilości. W przypadku dzieci i niemowląt dawki powinny być dostosowane indywidualnie, zgodnie z zaleceniami lekarza lub producenta produktu.

Konsultacja z lekarzem jest zalecana w przypadku:

• kobiet w ciąży,
  
• osób z chorobami przewlekłymi,
  
• osób przyjmujących leki wpływające na odporność lub gospodarkę żelazem.
  

Specjalista pomoże dobrać odpowiednią dawkę i formę laktoferyny, aby suplementacja była bezpieczna i skuteczna.

Laktoferyna w ciąży – czy warto ją stosować?

Laktoferyna to naturalne białko, które może stanowić cenne wsparcie dla kobiet w ciąży, szczególnie w kontekście profilaktyki i leczenia niedoboru żelaza. Dzięki swojej zdolności do poprawy wchłaniania żelaza i łagodnego działania przeciwzapalnego, może wspomagać zdrowie przyszłej mamy oraz rozwój płodu. Co więcej, jej właściwości przeciwzapalne i przeciwdrobnoustrojowe mogą pomóc w ograniczeniu ryzyka infekcji intymnych czy układu moczowego, które często pojawiają się u przyszłych mam. Choć laktoferyna uznawana jest za bezpieczną, przed rozpoczęciem suplementacji zaleca się konsultację z lekarzem prowadzącym ciążę. Jest to szczególnie ważne w przypadku jednoczesnego stosowania innych preparatów żelaza.

Laktoferyna u dzieci – naturalne wsparcie odporności

Laktoferyna odgrywa szczególnie ważną rolę w budowaniu odporności u dzieci, zwłaszcza w pierwszych latach życia. Jest naturalnie obecna w mleku matki, gdzie wspiera ochronę przed infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi i grzybiczymi. Suplementacja laktoferyną może być pomocna u dzieci narażonych na częste infekcje, osłabienie odporności czy niedobory żelaza. Warto jednak pamiętać, że wprowadzenie suplementu u dziecka powinno być zawsze skonsultowane z pediatrą, aby dobrać odpowiednią dawkę i formę preparatu.

Laktoferyna – skutki uboczne i przeciwwskazania

Laktoferyna uchodzi za substancję dobrze tolerowaną. Jednak jak każdy suplement diety, może powodować pewne działania niepożądane, zwłaszcza przy wyższych dawkach lub nadwrażliwości organizmu. Do najczęściej zgłaszanych skutków ubocznych należą:

• wzdęcia,
• uczucie pełności,
• dyskomfort trawienny,
• luźne stolce (czasami). 

Objawy te zazwyczaj ustępują po zmniejszeniu dawki lub zaprzestaniu stosowania. Laktoferyny powinny unikać osoby z nadwrażliwością na białka mleka krowiego oraz te, które przyjmują inne suplementy zawierające żelazo – aby uniknąć nadmiaru tego pierwiastka. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zawsze warto skonsultować suplementację z lekarzem lub farmaceutą.

Badania nad laktoferyną

Ponad 1,2 miliarda osób na świecie cierpi na niedokrwistość z niedoboru żelaza, szczególnie osoby z chorobami wątroby lub na dietach roślinnych. Laktoferyna – mleczna glikoproteina wiążąca żelazo – cechuje się dobrą tolerancją przewodu pokarmowego i powoduje mniej działań ubocznych niż wysokie dawki żelaza. Od lat jest przedmiotem badań, a dostępne dowody wskazują na jej skuteczność w leczeniu niedoboru żelaza. Chińscy naukowcy przeanalizowali wyniki badań interwencyjnych, porównując suplementację laktoferyną i siarczanem żelaza. Metaanaliza potwierdziła, że laktoferyna skuteczniej poprawia poziom żelaza w surowicy, ferrytyny i hemoglobiny, zwiększa frakcyjne żelazo i obniża stężenie prozapalnej interleukiny IL-6. Jej działanie przeciwzapalne może tłumaczyć korzystny wpływ na regulację metabolizmu żelaza i erytropoezy.

Potwierdzenie skuteczności przyniosło również badanie z czerwca 2022 roku przeprowadzone na dzieciach z nieswoistymi zapaleniami jelit. Było to pierwsze badanie pediatryczne porównujące laktoferynę z siarczanem żelaza w terapii niedokrwistości aplastycznej. Wzięło w nim udział 80 dzieci, losowo podzielonych na grupę otrzymującą siarczan żelaza (6 mg/kg/dzień przez 3 miesiące) oraz grupę przyjmującą laktoferynę (100 mg/dzień przez 3 miesiące). W obu grupach odnotowano poprawę parametrów krwi: wzrost hemoglobiny, średniej objętości krwinki, poziomu żelaza i ferrytyny w surowicy oraz spadek całkowitej zdolności wiązania żelaza. Jednak w grupie laktoferyny przyrost hemoglobiny, żelaza i ferrytyny był wyraźniejszy, a dodatkowo zanotowano istotne obniżenie markerów stanu zapalnego.

Podsumowanie

Laktoferyna to wszechstronny składnik naturalnie wspierający zdrowie organizmu, który zyskuje coraz większe uznanie zarówno w świecie medycyny i jak w profilaktyce zdrowotnej. Wyróżnia się unikalnymi właściwościami, ponieważ zwiększa przyswajalność żelaza, działa przeciwdrobnoustrojowo i przeciwzapalnie, a także wspiera organizm w utrzymaniu równowagi. Dzięki temu wzmacnia układ odpornościowy i może być cennym elementem profilaktyki oraz leczenia różnych problemów zdrowotnych.

Jej regularne stosowanie może przynieść korzyści osobom borykającym się z obniżoną odpornością, przewlekłymi infekcjami, niedoborami żelaza czy chorobami zapalnymi. Laktoferyna znajduje także zastosowanie w profilaktyce zdrowia jelit i skóry, wspierając naturalną równowagę organizmu.

Warto rozważyć jej suplementację szczególnie w okresach zwiększonego ryzyka infekcji (np. sezon jesienno-zimowy), podczas rekonwalescencji, a także w stanach przewlekłego zmęczenia czy wzmożonego stresu, które mogą osłabiać układ immunologiczny.

Przed wprowadzeniem laktoferyny do codziennej suplementacji zaleca się konsultację z lekarzem lub specjalistą. Dzięki temu możliwe jest dobranie odpowiedniej dawki i formy dostosowanej do indywidualnych potrzeb organizmu.

FAQ

Czy laktoferyna jest bezpieczna?

Tak, laktoferyna uznawana jest za bezpieczną substancję, zwłaszcza w dawkach zalecanych w suplementach diety. Warto jednak skonsultować suplementację z lekarzem w przypadku chorób przewlekłych lub ciąży.

Na co najlepiej działa laktoferyna?

Laktoferyna szczególnie wspiera odporność, pomaga w walce z infekcjami, wspomaga leczenie anemii oraz wspiera zdrowie jelit i działa przeciwzapalnie.

Czy laktoferyna może być stosowana u dzieci?

Tak, laktoferyna jest naturalnie obecna w mleku matki, a preparaty z laktoferyną często są składnikiem produktów dla niemowląt i dzieci. Stosowanie warto jednak skonsultować z pediatrą.

W jakiej formie dostępna jest laktoferyna?

Laktoferyna występuje w formie kapsułek, proszków, a także jako składnik preparatów dla dzieci i kosmetyków pielęgnacyjnych.

Jak długo można stosować laktoferynę?

Suplementację można prowadzić przez kilka tygodni lub miesięcy – w zależności od potrzeb organizmu. Dłuższe stosowanie warto skonsultować ze specjalistą.

Czy laktoferyna może zastąpić suplementy z żelazem?

Laktoferyna może wspomagać przyswajanie żelaza, ale nie zastępuje jego suplementacji w przypadku dużych niedoborów. W takich sytuacjach konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Czy laktoferynę można stosować przy alergii na białko mleka?

Osoby uczulone na białka mleka krowiego powinny zachować ostrożność. Choć laktoferyna jest tylko jednym z wielu białek, może wywołać reakcję alergiczną.

Bibliografia

1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8838920/
2. https://www.nature.com/articles/s41390-022-02136-2

Zobacz także

Anemia – czym jest, przyczyny, objawy i leczenie niedokrwistości

Czym jest colostrum? Działanie, wskazania i skutki stosowania