Wysoki testosteron u kobiety – jak obniżyć?

Testosteron, choć kojarzony głównie z mężczyznami, pełni istotną funkcję również w organizmie kobiety. Jego obecność jest niezbędna dla zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia, gdy jednak jest go za dużo lub za mało, może powodować problemy zdrowotne. Z tego artykułu dowiesz się, jakie funkcje pełni testosteron u kobiet, jakie są jego normy oraz, jakie są przyczyny i objawy wysokiego testosteronu u kobiety. Sprawdź, jak obniżyć wysoki testosteron u kobiety.

Testosteron u kobiet

Testosteron, choć często kojarzony z mężczyznami, odgrywa istotną rolę również w organizmie kobiety. Jest to hormon androgenowy, który wpływa na wiele procesów metabolicznych i fizjologicznych. Choć norma testosteronu u kobiet jest znacznie niższa niż u mężczyzn, jego obecność jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Warto wiedzieć, że stężenie testosteronu zmienia się z wiekiem. U młodych kobiet stężenie tego hormonu jest wyższe, a wraz z upływem lat stopniowo maleje. Zarówno nadmiar, jak i niedobór testosteronu mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych.

W organizmie kobiety testosteron pełni kilka funkcji. Przede wszystkim wspiera utrzymanie masy mięśniowej oraz gęstości kości, co ma szczególne znaczenie w zapobieganiu osteoporozie. Ponadto wpływa na libido i ogólne samopoczucie psychiczne.

Warto zwrócić uwagę na objawy, które mogą świadczyć o zaburzeniach stężenia testosteronu, takie jak:

• wahania nastroju,
• zmiany w cyklu menstruacyjnym,
• przybieranie na wadze,
• problemy skórne.

Zachowanie równowagi hormonalnej jest niezbędne dla zdrowia każdej kobiety. Dlatego w przypadku wystąpienia niepokojących objawów warto skonsultować się z lekarzem i regularnie monitorować stan zdrowia.

Objawy wysokiego testosteronu u kobiet

Wysoki testosteron u kobiet może prowadzić do szeregu objawów. Jednym z najczęstszych symptomów jest trądzik, który pojawia się na skutek nadmiernej produkcji łoju przez gruczoły skórne. Może to prowadzić do zatykania porów i powstawania zmian skórnych, które bywają trudne do leczenia. 

Kolejnym objawem jest hirsutyzm, czyli nadmierne owłosienie w miejscach typowych dla mężczyzn, takich jak twarz, klatka piersiowa czy plecy. Zmiany te mogą być nie tylko fizycznie uciążliwe, ale także wpływać na samopoczucie psychiczne.

Wysoki poziom testosteronu może powodować również zaburzenia miesiączkowania. Kobiety mogą doświadczać nieregularnych cykli lub nawet całkowitego braku miesiączki, co może mieć wpływ na płodność. 

Inne objawy obejmują zmiany nastroju, takie jak drażliwość czy depresja, a także problemy ze snem i problemy z kontrolowaniem masy ciała.Wysoki testosteron u kobiet – przyczyny

Podwyższony testosteron u kobiet może być wynikiem różnych czynników, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Jedną z najczęstszych przyczyn jest zespół policystycznych jajników (PCOS), który dotyka znaczną część kobiet w wieku rozrodczym. PCOS charakteryzuje się zaburzeniami hormonalnymi, które prowadzą do nadprodukcji androgenów, w tym testosteronu. 

Inną możliwą przyczyną jest wrodzony przerost nadnerczy, czyli genetyczne zaburzenie wpływające na produkcję hormonów przez nadnercza. Warto też zwrócić uwagę na inne zaburzenia hormonalne, takie jak problemy z przysadką mózgową czy tarczycą, które mogą wpływać na stężenie testosteronu.

Inne czynniki, takie jak: stres, niezdrowa dieta oraz brak aktywności fizycznej mogą przyczyniać się do zaburzeń hormonalnych. Niektóre kobiety mogą mieć genetyczną predyspozycję do wyższych poziomów tego hormonu. Warto zwrócić uwagę na objawy takie jak:

• trądzik
• hirsutyzm (nadmierne owłosienie w miejscach typowych dla mężczyzn)
• zaburzenia miesiączkowania
• przybieranie na wadze

Jeśli zauważasz u siebie te symptomy, warto skonsultować się z lekarzem, aby ustalić ich przyczynę i podjąć odpowiednie kroki w celu poprawy zdrowia.

Jak sprawdzić, czy poziom testosteronu jest w normie?

Jeśli podejrzewasz, że poziom testosteronu w Twoim organizmie może być zbyt wysoki, warto rozważyć wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych. Badania pozwalają na dokładną ocenę stężenia hormonu i mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów zdrowotnych.

 Najczęściej zalecane testy obejmują badanie stężenia testosteronu całkowitego oraz wolnego z krwii. Testosteron całkowity to hormon krążący we krwi związany z białkami, natomiast testosteron wolny jest jego aktywną formą. 

Warto pamiętać, że poziom testosteronu u kobiet nie jest stały i może się zmieniać w zależności od pory dnia, fazy cyklu menstruacyjnego czy masy ciała.

W niektórych przypadkach specjalista może zalecić wykonanie dodatkowych badań biochemicznych krwi, które mogą obejmować:

• pomiar glukozy na czczo,
• ocenę poziomu cholesterolu i trójglicerydów,
• badanie poziomu DHEA, które jest prekursorem androgenów.

Dzięki tym testom możliwe jest uzyskanie pełniejszego obrazu co do funkcjonowania układu hormonalnego organizmu i podjęcie odpowiednich kroków terapeutycznych., dlatego diagnoza powinna obejmować szeroki zakres badań i konsultację z endokrynologiem lub ginekologiem.

Leczenie wysokiego testosteronu u kobiet

Leczenie wysokiego testosteronu u kobiet wymaga indywidualnego podejścia, które uwzględnia zarówno przyczyny problemu, jak i specyficzne potrzeby pacjentki. 

W wielu przypadkach stosuje się farmakoterapię, obejmującą leki o działaniu antyandrogennym. Środki te pomagają w regulacji poziomu hormonów i mogą łagodzić objawy takie jak trądzik czy hirsutyzm. Jednak nie zawsze farmakoterapia jest wystarczająca lub bezpieczna. Dlatego lekarze i dietetycy często zalecają zmiany stylu życia jako integralną część terapii. W ramach holistycznego podejścia warto włączyć cynk, który jest kluczowy dla utrzymania równowagi hormonalnej kobiet. Inne suplementy, które mogą wspierać regulację poziomu hormonów to: omega-3, DIM, olej z wiesiołka czy saw palmetto. 

Zmiana stylu życia może znacznie wpłynąć na obniżenie poziomu testosteronu. Zaleca się:

Dietę z niskim indeksem glikemicznym – spożywanie produktów o właściwościach przeciwzapalnych, takich jak dieta śródziemnomorska, może przynieść korzyści dla układu hormonalnego.

Normalizację masy ciała – utrzymanie zdrowej wagi może pomóc w regulacji gospodarki hormonalnej.

Regularną aktywność fizyczną – ćwiczenia dostosowane do wieku i stanu zdrowia wspierają równowagę hormonalną.

Badania nad wysokim testosteronem u kobiety

Naukowcy od lat badają wpływ składników odżywczych i suplementów na poziom hormonów kobiecych. Badanie z 2024 roku dotyczące kwasów omega-3 wykazało ich regulujący wpływ na cykl menstruacyjny u kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS).

W randomizowanym badaniu klinicznym na 78 kobietach z nadwagą lub otyłością cierpiących na PCOS, uczestniczki otrzymywały omega-3 (3 g/dzień) lub placebo przez 8 tygodni. Wyniki wskazały wyższy odsetek regularnych miesiączek w grupie omega-3 niż w grupie placebo. Dodatkowo stężenie testosteronu było znacząco niższe w grupie przyjmującej omega-3. Badanie sugeruje, że suplementacja kwasami omega-3 może obniżać poziom testosteronu i regulować cykl menstruacyjny [1].

Polski zespół z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego zbadał wpływ diety przeciwzapalnej o niskim indeksie glikemicznym na poziom testosteronu i globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) u kobiet z hiperandrogenizmem. Badanie 44 ochotniczek z nadwagą i otyłością wykazało, że taka dieta zmniejszyła całkowity poziom testosteronu oraz indeks wolnych androgenów. Poprawiło się także ogólne samopoczucie badanych, co objawiło się niższym poziomem stresu.

Badacze stwierdzili, że zachodnie wzorce żywieniowe korelują z progresją hiperandrogenizmu, natomiast dieta o niskim indeksie glikemicznym z elementami przeciwzapalnymi może obniżać poziom androgenów, w tym testosteronu [2].

Podsumowanie

Testosteron wpływa na wiele aspektów zdrowia, takich jak libido, masa mięśniowa, gęstość kości i samopoczucie. Utrzymanie prawidłowego stężenia tego hormonu jest ważne, ponieważ zarówno jego nadmiar, jak i niedobór, mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Wysoki testosteron u kobiety może objawiać się m.in. trądzikiem, nadmiernym owłosieniem, zaburzeniami miesiączkowania i problemami z płodnością. Przyczyn takiego stanu może być wiele, w tym zespół policystycznych jajników. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów, konieczna jest konsultacja z lekarzem, który zleci odpowiednie badania i wdroży leczenie.

FAQ

Czy dieta może wpływać na poziom testosteronu u kobiet?

Tak, dieta ma znaczący wpływ na poziom hormonów w organizmie. Spożywanie pokarmów bogatych w zdrowe tłuszcze, takich jak awokado czy orzechy, oraz unikanie przetworzonej żywności może wspierać równowagę hormonalną.

Jak stres wpływa na poziom testosteronu u kobiet?

Stres może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, w tym do zmian poziomu testosteronu. Długotrwały stres zwiększa produkcję kortyzolu, co może negatywnie wpływać na równowagę innych hormonów, w tym testosteronu.

Czy wiek ma wpływ na poziom testosteronu u kobiet?

Tak, wraz z wiekiem naturalny poziom testosteronu u kobiet zazwyczaj się obniża. Jest to normalny proces związany ze starzeniem się organizmu.

Jak leczy się wysoki poziom testosteronu u kobiet?

Leczenie wysokiego testosteronu u kobiet zależy od przyczyny i nasilenia objawów. W niektórych przypadkach wystarczające są zmiany w stylu życia, takie jak regularna aktywność fizyczna i zdrowa dieta. W innych przypadkach konieczne może być leczenie farmakologiczne.

Czy niski poziom testosteronu u kobiet jest problemem?

Tak, niski poziom testosteronu u kobiet również może być problemem i powodować różne objawy, takie jak zmęczenie, osłabienie, spadek libido, problemy z koncentracją i pamięcią. Przyczyny niskiego poziomu testosteronu u kobiet mogą być różne, m.in. menopauza, choroby przewlekłe, czy niektóre leki.

Zobacz także

Jakie witaminy dla kobiet wybrać, by poczuć się lepiej? Oto sprawdzone wskazówki!

Zaburzenia miesiączkowania: przyczyny, objawy i leczenie

Bibliografia

1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3941370/
2. https://www.thieme-connect.de/products/ejournals/abstract/10.1055/a-2201-8618

Autor:

Małgorzata Szakuła

Certyfikowany Specjalista Terapii Konopnych, Dietetyk

Prowadzi konto @Konopny_dietetyk. Wspiera pacjentów z problemami jelitowymi, chorobami metabolicznymi, neurologicznymi, autoimmunologicznymi, tarczycy, a także małych pacjentów z zaburzeniami neurorozwojowymi.
Konopnydietetyk.pl