Ostropest plamisty – na co pomaga i jak go stosować?

Ostropest plamisty to roślina wykorzystywana od wieków ze względu na swoje prozdrowotne właściwości. Rośnie w Azji i na terenie całej Europy, a stosowana jest przede wszystkim w celu wspierania funkcji wątroby. Ostropest plamisty zawiera silnie działające związki, takie jak sylimaryna, które wpływają korzystnie na pracę wątroby i procesy trawienne. Z artykułu dowiesz się więcej o właściwościach i zastosowaniach ostropestu plamistego.

Ostropest plamisty – czym jest?

​​Ostropest plamisty, znany również jako Silybum marianum, to roślina jednoroczna, która w naturalnym środowisku występuje na nieużytkach i łąkach, ale może być też uprawiana. Roślina ta pochodzi z obszaru Morza Śródziemnego i jest obecnie rozpowszechniona na całym świecie. W Polsce ostropest jest uprawiany najczęściej jako roślina lecznicza. Roślina ta ma charakterystyczne liście, bezogonkowe i kłujące, a jej kwiaty skupione są w koszyczki. Owoce ostropestu są bogate w sylimarynę, która wykazuje silne działanie antyoksydacyjne i jest stosowana w medycynie. Dodatkowo, w owocach znajdują się olejki eteryczne, związki goryczkowe, olej z kwasami tłuszczowymi oraz witamina E.

Ostropest plamisty jest wykorzystywany dla wsparcia wątroby, ze względu na jego właściwości żółciopędne, przeciwzapalne, regeneracyjne i odtruwające. Sylimaryna, która stanowi aktywny kompleks substancji, zawiera również wiele innych cennych związków, takich jak sylibina, sylidiamina, sylikrystyna, izosylimaryna, 2,3-dehydrosyilimaryna, 2,3-dehydrosylikrystyna, taksyfolina, alkohol dehydrokoniferylowy, kwercetyna, tymina, kwasy organiczne, witaminy A, B, C i D, garbniki, białka, cukry i sole mineralne.

Właściwości ostropestu plamistego

Ostropest plamisty, zwany również szałwią marynarską, to roślina o właściwościach prozdrowotnych, które są doceniane przez wiele dziedzin medycyny. Ostropest plamisty posiada szereg właściwości, które mogą wpłynąć na nasze zdrowie i samopoczucie.

Jednym z najważniejszych aspektów działania ostropestu plamistego jest jego udział w obronie organizmu przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Sylimaryna, główny składnik ostropestu, wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, co oznacza, że pomaga neutralizować wolne rodniki i chroni komórki przed uszkodzeniem. W ten sposób ostropest plamisty może pomóc w zapobieganiu chorobom układu sercowo-naczyniowego, chorobom nowotworowym oraz innym chorobom wywołanym przez wolne rodniki.

Kolejną ważną właściwością ostropestu plamistego jest jego zdolność do utrzymywania prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Sylimaryna wykazuje działanie hipoglikemiczne, co oznacza, że może pomóc w regulacji poziomu cukru we krwi. Dzięki temu ostropest plamisty może pomóc w zapobieganiu cukrzycy typu 2 i innych chorobom metabolicznym.

Ostropest plamisty ma również pozytywny wpływ na zdrowie serca. Sylimaryna może pomóc w obniżeniu poziomu cholesterolu LDL (tzw. „złego” cholesterolu) we krwi oraz zwiększeniu poziomu cholesterolu HDL (tzw. „dobrego” cholesterolu). To może pomóc w zmniejszeniu ryzyka chorób serca, takich jak miażdżyca czy zawał serca.

Podsumowując, do najważniejszych właściwości ostropestu możemy zaliczyć:

• udział w obronie organizmu przed czynnikami zewnętrznymi,
• utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi,
• pomoc w utrzymaniu zdrowego serca,
• działanie ochronne wątroby,
• zdrowie wątroby,
• ochronę DNA, białek i lipidów przed uszkodzeniem oksydacyjnym,
• regenerację komórek wątroby dzięki sylimarynie,
• wsparcie ochrony komórek wątroby, przyczynia się do prawidłowej produkcji żółci.

Kiedy stosować ostropest plamisty?

Ostropest plamisty to roślina o wielu właściwościach leczniczych, która od wieków jest wykorzystywana w medycynie naturalnej. Jest on zalecany w leczeniu różnych dolegliwości, w tym chorób dróg żółciowych, takich jak kamica żółciowa i nieżyt dróg żółciowych. Ponadto, ostropest pomaga utrzymać zdrowy poziom cholesterolu we krwi, co może zapobiegać chorobom serca i naczyń krwionośnych. Jest także stosowany w leczeniu stanów zapalnych skóry oraz w dolegliwościach żołądkowych, takich jak wzdęcia i zgaga. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, ostropest może pomóc w łagodzeniu objawów migreny oraz endometriozy. Osoby cierpiące na chorobę lokomocyjną powinny stosować ostropest przed podróżą, aby złagodzić jej objawy. Roślina ta może również pomóc w zatrzymaniu krwawień z nosa, jelita grubego, żylaków odbytu i niektórych krwawień macicznych. 

Warto jednak pamiętać, że przed zastosowaniem ostropestu jako leku, należy skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli stosuje się już inne leki.

Właściwości odchudzające ostropestu

Ostropest plamisty może mieć pozytywny wpływ na utrzymanie zdrowej wagi ciała, ale nie jest bezpośrednio związany z redukcją masy ciała. Działanie ostropestu na poziom cholesterolu i glukozy we krwi może przyczynić się do utrzymania zdrowej wagi, ale nie ma bezpośredniego wpływu na spalanie tkanki tłuszczowej czy zmniejszanie apetytu. Jednakże, istnieją suplementy diety z dodatkiem ostropestu, które są reklamowane jako preparaty wspomagające odchudzanie. Jednak zawsze należy pamiętać, że suplementy diety nie powinny być traktowane jako główny sposób na odchudzanie, a raczej jako uzupełnienie zdrowej diety i aktywności fizycznej.

Czy ostropest wpływa korzystnie na wątrobę?

Jednym z najważniejszych zastosowań ostropestu plamistego jest jego działanie ochronne na wątrobę. Sylimaryna wykazuje silne właściwości żółciopędne, co oznacza, że może pomóc w zapobieganiu chorobom wątroby. Ostropest plamisty jest powszechnie stosowany w leczeniu chorób wątroby, takich jak marskość wątroby, zapalenie wątroby czy choroby wywołane przez toksyny. Sylimaryna regeneruje komórki wątrobowe i pomaga chronić komórki wątroby przed uszkodzeniem, co przyczynia się do prawidłowej produkcji żółci.

Jak stosować ostropest plamisty?

Ostropest plamisty jest dostępny w różnych formach, takich jak tabletki, kapsułki, susz, a także w postaci płynnej, np. wyciągu z nasion. Stosowanie ostropestu zależy od formy, w jakiej jest on spożywany, a także od przyczyny, dla której ma być włączony do diety. Nie należy przekraczać zaleconych porcji, ponieważ może to prowadzić do działań niepożądanych, takich jak biegunka, nudności lub bóle brzucha. Przed rozpoczęciem stosowania ostropestu, warto skonsultować się z lekarzem, szczególnie w przypadku osób z chorobami wątroby lub osób przyjmujących leki, ponieważ ostropest może wpływać na skuteczność niektórych z nich.

Jeśli chodzi o stosowanie go w postaci tabletek lub kapsułek, zazwyczaj zaleca się stosowanie jednej do trzech sztuk dziennie, zwykle po posiłkach, popijając wodą. Jeśli natomiast chodzi o stosowanie suszu, to zazwyczaj jedna łyżeczka stołowa suszu dziennie powinna być wystarczająca. W przypadku wyciągu z nasion ostropestu, zazwyczaj zaleca się 1 do 2 łyżek stołowych dziennie.

Kiedy brać ostropest rano czy wieczorem?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy należy spożywać ostropest – rano czy wieczorem, ponieważ zależy to od indywidualnych preferencji oraz celu stosowania tego zioła. Jeśli chodzi o cel ogólny, jakim jest wsparcie zdrowia i przeciwdziałanie chorobom, to można stosować ostropest rano lub wieczorem, zależnie od indywidualnych preferencji i wygody.

Warto jednak zwrócić uwagę, że w przypadku stosowania leków należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą w celu uniknięcia interakcji między substancjami aktywnymi.

Zażywanie ostropestu – przed posiłkiem czy po posiłku?

W kwestii dolegliwości trawiennych, zaleca się przyjmowanie ostropestu przed posiłkiem lub w trakcie posiłku, ponieważ substancje zawarte w ostropestach pomagają w trawieniu pokarmów. W przypadku dolegliwości związanych z wątrobą, zaleca się podawanie ostropestu w porcjach dzielonych na 2-3 razy dziennie w trakcie posiłku.

Ostropest plamisty – przeciwwskazania

Sylimaryna, substancja zawarta w ostropeście plamistym, wpływa na komórki wątrobowe i może wpływać na metabolizm niektórych leków, dlatego ważne jest zachowanie ostrożności przy stosowaniu suplementów z ostropestem, zwłaszcza podczas terapii z metronidazolem.  Ostropest plamisty może działać żółciopędnie, co może prowadzić do żółtaczki i innych powikłań związanych z niedrożnymi kanalikami żółciowymi. Osoby uczulone na rośliny z rodziny Asteraceae, takie jak rumianek, nagietek i arnika, powinny zachować ostrożność przy stosowaniu ostropestu. 

Zawsze należy poinformować lekarza o stosowanych lekach i suplementach, nawet jeśli sięgamy po nie na własną rękę, aby uniknąć niepożądanych interakcji. Suplementy z ostropestem nie są zalecane dla kobiet w ciąży, matek karmiących oraz dzieci poniżej 12 lat.

Zobacz także:

• 10 szkodliwych składników w popularnych suplementach diety
• Ashwagandha — czym jest i jak działa na organizm?
• Pory brania suplementów – czy mają znaczenie?

Źródła:

• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19048676/
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31536511/
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25028567/