Wątroba jest jednym z głównych narządów w organizmie, a jej gorsze funkcjonowanie może powodować wiele nieprzyjemnych konsekwencji zdrowotnych. Dlatego warto zawczasu zadbać o jej zdrowie i cieszyć się pełnią życia. Jak wątroba wpływa na zdrowie ogólne? Czy istnieje współzależność między chorobami wątroby a innymi schorzeniami? Jak wesprzeć jej funkcjonowanie? Na te pytania i wiele innych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule. 

Wpływ wątroby na zdrowie ogólne – dlaczego jest tak ważna? 

Wątroba pełni wiele ważnych funkcji w organizmie, do których można zaliczyć detoksykacje, magazynowanie glikogenu, witamin i składników mineralnych, udział w trawieniu i metabolizmie, syntezę białek oraz filtrację krwi. Dlatego niezwykle ważne jest zadbanie o jej zdrowie, aby organizm mógł funkcjonować prawidłowo. Niestety choroby wątroby mogą przez wiele lat rozwijać się bezobjawowo, a kiedy pojawiają się pierwsze objawy, może dojść do uszkodzenia innych narządów. Długotrwałe problemy z wątrobą mogą bowiem doprowadzić do osłabienia organizmu i powikłań wielonarządowych. Dlatego tak ważne jest wykonywanie regularnych badań kontrolnych, które oceniają stężenie bilirubiny i prób wątrobowych we krwi. Dodatkowo warto raz do roku wykonać USG jamy brzusznej. Dzięki tym badaniom możesz monitorować zdrowie swojej wątroby oraz szybko reagować. 

Jak problemy z wątrobą wpływają na cały organizm? 

Problemy z wątrobą mogą negatywnie wpłynąć na pracę całego organizmu. Jedną z najczęstszych chorób tego narządu jest jego stłuszczenie, które spowodowane jest nadmiernym nagromadzeniem tłuszczu w komórkach wątroby. Ten stan może upośledzać funkcjonowanie wątroby i prowadzić do zaburzeń w metabolizmie tłuszczy, magazynowaniu glikogenu oraz zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2 i chorób serca. Jednak to nie jedyna choroba wątroby, ponieważ jest ich znacznie więcej i mogą być przyczyną:

• problemów z układem krążenia, 
• pogorszenia funkcjonowanie układu immunologicznego, 
• zaburzeń psychicznych, 
• zaburzeń w pracy układu pokarmowego, 
• stanu zapalnego w organizmie. 

Organizm jest zbiorem różnych narządów, które ze sobą współpracują, aby wszystko działało jak należy. Dlatego zaburzenie funkcji jednego z nich, np. z powodu choroby, może doprowadzić do obciążenie innego narządu i pogorszenia zdrowia organizmu. 

Choroby wątroby i współistniejące schorzenia 

Choroby wątroby mogą wpływać na rozwój innych chorób i schorzeń w organizmie. Wątroba jest narządem pełniącym wiele ważnych funkcji w ustroju, dlatego, kiedy niedomaga tracą na tym inne narządy. Zaburzenia w funkcjonowaniu wątroby mogą bezpośrednio i pośrednio wpływać na pracę innych układów i narządów, czego konsekwencją będzie pogorszenie zdrowia. Dlatego należy pamiętać o wykonywaniu regularnych badań kontrolnych i o szybkim reagowaniu, ponieważ często zmiana diety i stylu życia jest wystarczająca, aby doprowadzić do remisji choroby. 

Wątroba a ryzyko innych chorób – zależności i prewencja 

Wątroba jest narządem wielozadaniowym, dlatego, aby zrozumieć jej rolę w organizmie i w rozwoju innych chorób, należy zwrócić uwagę na jej pojedyncze funkcje. Jednym z głównych zadań tego narządu jest detoksykacja, czyli neutralizowanie lub usuwanie szkodliwych substancji. Nieprawidłowości w jej przebiegu mogą prowadzić do magazynowania toksyn w organizmie, co może być przyczyną zwiększonego ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, problemów z układem oddechowym i uszkodzenia nerek, które również odpowiadają za funkcje detoksykacyjne w organizmie. Inną rolą, jaką pełni wątroba, jest udział w metabolizmie witaminy D. Zaburzenia wątroby mogą być przyczyną nieprawidłowego metabolizowania tej witaminy w organizmie, czego konsekwencją mogą być jej niedobory oraz osteoporoza. Nie należy również zapominać o tym, że wątroba odpowiada za produkcję czynników krzepnięcia krwi, a jej choroby mogą powodować ich niedobory i zaburzenia krzepnięcia krwi. Ponadto wątroba odpowiada za trawienie tłuszczy, ponieważ jest odpowiedzialna za produkcję żółci. Niedobór żółci jest przyczyną nieprawidłowego trawienia tłuszczy i może doprowadzić do wystąpienia biegunek i niedoborów pokarmowych, a w długoterminowej konsekwencji do niedożywienia. 

Związki między chorobami wątroby a cukrzycą – istotne informacje 

Wątroba i trzustka są powiązanymi ze sobą narządami i nieprawidłowości w funkcjonowaniu jednego z nich mogą prowadzić do rozwoju zaburzeń drugiego. Stłuszczenie wątroby i jej zapalenie, są często związane z insulinoopornością, a brak leczenia zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Dlatego, aby zadbać o zdrowie trzustki, należy również dbać o wątrobę. 

Dieta i zdrowie wątroby – wskazówki od dietetyka

Prawidłowe żywienie odgrywa znaczącą rolę w zdrowiu wątroby. Dlatego poznaj kilka wskazówek, które pomogą Ci zadbać o zdrowie tego narządu:

1. Unikaj w diecie cukrów prostych, ponieważ ich nadmiar może prowadzić do stłuszczenia wątroby. Produkty, których należy unikać, to między innymi cukier, słodycze, wyroby cukiernicze i oczyszczone produkty zbożowe. 
2. Codziennie jedz zdrowe tłuszcze, których dobrym źródłem są oleje roślinne, orzechy, nasiona, pestki i awokado. 
3. Zadbaj o odpowiednią podaż białka wraz z dietą. Do źródeł pełnowartościowego białka można zaliczyć chudy drób, ryby, owoce morza, nabiał i nasiona roślin strączkowych. Produkty te powinny znajdować się w minimum 3 posiłkach w ciągu dnia.
4. Jedz minimum 5 porcji warzyw i owoców w ciągu dnia, czego znaczącą większość powinny stanowić warzywa (⅘) 
5. Unikaj podjadania między posiłkami. Najlepiej, abyś w ciągu dnia zjadał 3-5 posiłków o regularnych porach.
6. Kolacja powinna objętościowo przypominać bardziej przekąskę niż pełnowartościowy posiłek. 
7. Dbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu, ponieważ dzięki temu wesprzesz funkcje detoksykacyjną organizmu. Na każdy kilogram masy ciała wypijaj minimum 30-35 ml płynów (głównie wody). 

Jeśli natomiast chcesz dodatkowo wesprzeć funkcjonowanie wątroby, możesz zastosować suplementację, która zawiera substancje ułatwiające jej regenerację, takie jak np. ostropest plamisty, karczoch, mniszek lekarski, ekstrakt z tymianku, kurkumę (substancje te są zawarte między innymi w Hepa Strong) i NAC. 

Podsumowanie

Wątroba jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu i kiedy choruje, może wpływać negatywnie na inne narządy. Dlatego zadbaj o regularne badania oraz zdrową dietę, która zmniejszy ryzyko występowania chorób tego narządu, ponieważ dzięki temu poprawisz zdrowie całego organizmu. 

Zobacz także:

• Jak dbać o wątrobę na co dzień?
• NAC – wszystko co warto wiedzieć o tym antyoksydancie
• Ostropest plamisty – na co pomaga i jak go stosować?
• Skąd się biorą nowotwory? Profilaktyka i badania

Literatura:

1. Cotrozzi G, Casini Raggi V, Relli P, Buzzelli G. Ruolo del fegato nella regolazione del metabolismo glucidico in corso di diabete e di epatopatia cronica [Role of the liver in the regulation of glucose metabolism in diabetes and chronic liver disease]. Ann Ital Med Int. 1997
2. Dey A, Lakshmanan J. The role of antioxidants and other agents in alleviating hyperglycemia mediated oxidative stress and injury in liver. Food Funct. 2013 Aug;4(8):1148-84. 
3. Vera-Ramirez L, Pérez-Lopez P, Varela-Lopez A, Ramirez-Tortosa M, Battino M, Quiles JL. Curcumin and liver disease. Biofactors. 2013
4. Scurt FG, Bose K, Canbay A, Mertens PR, Chatzikyrkou C. Ursachen der chronischen Nierenschädigung in Patienten mit Lebererkrankungen – Pathophysiologie und Therapiemöglichkeiten [Chronic kidney injury in patients with liver diseases – Reappraising pathophysiology and treatment options]. Z Gastroenterol. 2021 Jun;59(6):560-579. German.

Autor:

Monika Sejbuk

Magister dietetyki

Uwielbia pomagać zmieniać nawyki żywieniowe i tworzyć nowe- zdrowsze. Tworzy innowacyjne spojrzenie na zdrowy tryb życia, który nie jest restrykcyjny a przyjemny.