Witamina E - naturalny konserwant Właściwości, źródła w diecie i rola

Witamina E – naturalny konserwant? Właściwości, źródła w diecie i rola

Witamina E jest witaminą o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Jest ona niezbędna do zachowania pełni zdrowia organizmu. Zarówno jej niedobór, jak i nadmiar może w bardzo negatywny sposób wpłynąć na organizm. Dlatego warto poznać źródła witaminy E, objawy jej niedoboru i nadmiaru oraz funkcje, jakie pełni w organizmie. Jakie są najlepsze źródła witaminy E? Czy witamina E może być stosowana jako konserwant? Na te pytania i wiele innych znajdziesz odpowiedź w poniższym artykule. 

Witamina E – czym jest?

Witamina E jest grupą związków chemicznych, które obejmują tokoferole i tokotrienole. Jest ona witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Oznacza to, że aby mogła się prawidłowo wchłonąć, niezbędna jest obecność tłuszczu. Zapotrzebowanie na tę witaminę jest różne, w zależności od wieku i płci. Najmniejsze zapotrzebowanie mają dzieci (od 6 mg do 10 mg), natomiast większe osoby dorosłe (kobiety 8 mg; mężczyźni 10 mg; kobiety karmiące piersią do 14 mg; kobiety w ciąży do 12 mg; osoby starsze do 20 mg). 

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, do których należy witamina E, mają zdolność do magazynowania się w organizmie. Dlatego należy unikać przyjmowania dużych porcji tych witamin, ponieważ może to doprowadzić do zatrucia organizmu. Mimo to przedawkowanie witaminy E są rzadkie, ponieważ układ pokarmowy jest w stanie wydalać nadmiar tej witaminy. Jednak długotrwałe i nadmierne spożycie witaminy E w dużych ilościach może prowadzić do niekorzystnych skutków zdrowotnych. 

Rola witaminy E w organizmie i właściwości

rola witaminy E w organizmie infografikaWitamina E pełni wiele niezbędnych funkcji w organizmie. Zaliczyć do nich możemy:

  • działanie antyoksydacyjne (witamina E jest silnym antyoksydantem, oznacza to, że ma zdolność do neutralizowania wolnych rodników, których nadmiar w organizmie może być przyczyną poważnych chorób), 
  • ochronę lipidów (witamina E chroni tłuszcze i lipidy, dzięki czemu wpływa korzystnie na wygląd skóry), 
  • wsparcie układu odpornościowego (jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania komórek układu odpornościowego, zmniejsza procesy zapalne w organizmie), 
  • wsparcie gojenia się ran, 
  • działanie kardioprotekcyjne (witamina E wpływa korzystnie na układ sercowo-naczyniowy poprzez zmniejszanie ryzyka miażdżycy i silne działanie antyoksydacyjne), 
  • działanie ochronne na cerę (działanie ochronne przed promieniowaniem UV i neutralizowanie wolnych rodników),
  • wsparcie włosów (witamina E wpływa korzystnie na zdrowie i kondycję włosów, poprzez ich nawilżenie i odżywienie),
  • działanie przeciwstarzeniowe (dzięki silnemu działaniu antyoksydacyjnym witamina E  zapobiega rozwojowi chorób związanych z wiekiem), 
  • ochrona układu nerwowego. 

Źródła witaminy E

Gdzie występuje witamina E? Witamina ta jest głównie obecna w żywności pochodzenia roślinnego. Do jej dobrych źródeł można zaliczyć oleje roślinne, takie jak np. olej z kiełków pszenicy, olej sojowy, olej z orzeszków ziemnych, olej z awokado i z orzeszków ziemnych. Należy jednak pamiętać o właściwym przechowywaniu olejów, ponieważ witamina E jest wrażliwa na promienie słoneczne i wysoką temperaturę. Dlatego najlepszym wyborem jest przechowywanie olejów w zaciemnionych miejscach bez dostępu promieni słonecznych. Dodatkowo najlepiej podawać je w formie surowej, ponieważ obróbka termiczna będzie prowadziła do redukcji zawartości witaminy E w oleju. Do innych dobrym źródeł witaminy E można zaliczyć:

  • orzechy i nasiona, 
  • ryby,
  • awokado,
  • zielone warzywa liściaste, 
  • pełnoziarniste produkty zbożowe. 

Witamina E – niedobór i nadmiar

Zarówno niedobór, jak i nadmiar witaminy E szkodzi zdrowiu. Na niedobór witaminy E narażone są osoby, które znacząco ograniczają ilość tłuszczu w diecie (tłuszcz jest niezbędny do wchłaniania witaminy E), z zespołami złego wchłaniania, noworodki i wcześniaki, osoby z zaburzeniami funkcji wątroby oraz osoby w wieku podeszłym. Do najczęstszych objawów niedoboru witaminy E zalicza się: 

  • problemy ze skórą (suchość skóry, pękające naczynka, łuszczenie i podrażnienie skóry twarzy), 
  • gorsze gojenie się ran, 
  • problemy z widzeniem (gorsze widzenie po zmroku, zaburzenia pola widzenia, uszkodzenie siatkówki oka), 
  • zwiększoną skłonność do infekcji, 
  • problemy neurologiczne. 

Natomiast nadmiar witaminy E może doprowadzić do takich objawów jak zaburzenia krzepnięcia krwi, ból głowy, biegunka, nudności i zaparcia. Dodatkowo osoby, które długotrwale przyjmują zbyt duże porcje witaminy E, mogą doświadczyć zaburzeń miesiączkowania i uszkodzenia wątroby. Dlatego, jak w każdym wypadku, ważny jest umiar i dopasowanie porcji indywidualnie do organizmu. 

Czy witamina E jest konserwantem?

Witamina E ze względu na swoje właściwości znajduje zastosowanie w kosmetyce. Tę witaminę możesz znaleźć w wielu kremach, suplementach i produktach spożywczych. Szczególnie często występuje w produktach, które zawierają w składzie duże ilości tłuszczu. Witamina E ze względu na silne właściwości antyoksydacyjne jest stosowana jako naturalny konserwant, który pomaga chronić tłuszcze i oleje przed utlenianiem, co może prowadzić do utraty jakości i powstawania niepożądanych zapachów. Witamina E zwiększa stabilność produktów, dzięki czemu wydłuża ich datę przydatności. 

Na co witamina E? Czyli kiedy rozważyć jej suplementację 

Suplementację tą witaminą powinny rozważyć osoby z grupy ryzyka jej niedoborów. Szczególnie osoby będące na dietach niskotłuszczowych. Suplementacja witaminy E lub zwiększenie jej ilości w żywności może również sprawdzić się u osób z osłabionymi włosami i problemami skórnymi. 

Zobacz także:

Literatura:

  1. Lee GY, Han SN. The Role of Vitamin E in Immunity. Nutrients. 2018 Nov 1;10(11):1614
  2. Sozen E, Demirel T, Ozer NK. Vitamin E: Regulatory role in the cardiovascular system. IUBMB Life. 2019 Apr;71(4):507-515.
  3. Lewis ED, Meydani SN, Wu D. Regulatory role of vitamin E in the immune system and inflammation. IUBMB Life. 2019 Apr;71(4):487-494.
  4. Jiang Q. Natural forms of vitamin E: metabolism, antioxidant, and anti-inflammatory activities and their role in disease prevention and therapy. Free Radic Biol Med. 2014 Jul;72:76-90.

Autor:

Monika Sejbuk

Monika Sejbuk

Magister dietetyki

Uwielbia pomagać zmieniać nawyki żywieniowe i tworzyć nowe- zdrowsze. Tworzy innowacyjne spojrzenie na zdrowy tryb życia, który nie jest restrykcyjny a przyjemny.

Udostępnij post

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


został dodany do koszyka.
Zamówienie